جوپرس بلاگ آموزشی و خبری

ساخت گلخانهنت‌هاوس | گلخانه شید‌هاوس | باغ سرپوشیده

گلخانه نت‌هاوس نوعی سازه کشاورزی گلخانه‌‌‌ای است که به جای پوشش پلاستیکی (نایلون گلخانه) و یا شیشه با پوششی توری (مش‌بندی شده) پوشانده می‌شود. این توری‌ها معمولاً از جنس پلی‌اتیلن یا پلی‌پروپیلن مقاوم در برابر اشعه UV ساخته می‌شوند و امکان عبور هوا و نور خورشید را به میزان کنترل‌شده فراهم می‌کنند. تفاوت اصلی نت‌هاوس با گلخانه‌های شیشه‌ای و پلاستیکی در میزان کنترل شرایط محیطی است. این گلخانه به باغ سرپوشیده و گلخانه شید‌هاوس نیز شناخته می‌شود.

برخلاف گلخانه‌های شیشه‌ای و پلاستیکی که محیطی کاملاً بسته و با قابلیت کنترل دقیق دما و رطوبت ایجاد می‌کنند، گلخانه نت‌هاوس تهویه طبیعی بهتری دارد و از تجمع گرما و رطوبت بیش از حد جلوگیری می‌کند، اما کنترل دما و رطوبت در آن محدودتر است. به همین دلیل، ساخت گلخانهنت‌هاوس برای مناطقی با آب و هوای معتدل و برای محصولاتی که به تهویه خوب نیاز دارند، مناسب‌تر است. نت‌هاوس در مقایسه با گلخانه‌های شیشه‌ای و پلاستیکی، هزینه ساخت و نگهداری کمتری دارد و از ورود بسیاری از آفات و حشرات جلوگیری می‌کند، اما محافظت کامل در برابر شرایط آب و هوایی شدید مانند باران‌های شدید یا سرمای زیاد را فراهم نمی‌کند.

هدف از ساخت گلخانه‌های نت‌هاوس چیست؟

ساخت گلخانه‌های نت‌هاوساز دهه ۱۹۹۰ میلادی در دنیا شروع شد و بالطبع پس از چند سال و از اوایل دهه 1380 وارد صنعت کشاورزی و باغی ایران شد. هدف اصلی این نوع گلخانه، ایجاد سازه‌ای بود که ضمن محافظت از گیاهان در برابر عوامل مخرب محیطی مانند باد، تگرگ، حشرات و تابش مستقیم نور خورشید، تهویه مناسب نیز داشته باشد. در واقع، کشاورزان به دنبال راهی بودند تا بدون صرف هزینه‌های بالای ساخت گلخانه‌های شیشه‌ای یا پلاستیکی و مشکلات تهویه آن‌ها، بتوانند شرایط بهتری را برای رشد محصولات خود فراهم کنند.

استفاده از پوشش‌های توری برای ساخت گلخانه‌های نت‌هاوس به عنوان یک راهکار اقتصادی و کارآمد در کشاورزی، به ویژه در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، مورد استقبال قرار گرفته است. این روش ابتدا برای محافظت از باغ‌ها و مزارع در برابر آسیب‌های طبیعی مانند باد و تگرگ ابداع شد و سپس به تدریج برای کنترل آفات و بهبود شرایط رشد گیاهان نیز مورد استفاده قرار گرفت.

اجزا تشکیل دهنده و ساختار گلخانه نت‌هاوس (شید‌هاوس) چیست؟

گلخانه نت‌هاوساجزای نسبتاً ساده‌‌‌ای دارد و از اجزای اصلی زیر تشکیل شده است:

• اسکلت (چهارچوب)

اسکلت، ساختار اصلی و نگهدارنده گلخانه است که معمولاً از جنس فلز (گالوانیزه یا فولاد) یا چوب ساخته می‌شود. این اسکلت وظیفه تحمل وزن پوشش توری، تجهیزات جانبی و همچنین مقاومت در برابر باد و سایر عوامل محیطی را بر عهده دارد. شکل اسکلت می‌تواند متفاوت باشد، از جمله مسطح (فلت)، قوسی (گنبدی) یا زیگزاگی. انتخاب نوع اسکلت به عواملی مانند ابعاد گلخانه، شرایط آب و هوایی منطقه و نوع محصول مورد کشت بستگی دارد. در صورتی که محصول زیر کشت شامل درختچه و یا درخت باشد سازه نیاز به تقویت و استحکام بیشتری دارد تا ارتفاع باغ سرپوشیده را تامین کند.

• پوشش توری (شبکه) برای باغ سرپوشیده

مهم‌ترین جزء در ساخت گلخانهنت‌هاوس، پوشش توری آن است که به جای شیشه یا پلاستیک استفاده می‌شود. این توری‌ها معمولاً از جنس پلی‌اتیلن یا پلی‌پروپیلن مقاوم در برابر اشعه UV ساخته می‌شوند و دارای منافذ ریزی هستند که امکان عبور هوا و نور خورشید را به میزان کنترل‌شده فراهم می‌کنند. اندازه منافذ توری (mesh size) تعیین‌کننده میزان عبور نور، هوا و همچنین میزان محافظت در برابر حشرات است. توری‌ها علاوه بر پوشش سقف، می‌توانند برای پوشش دیواره‌های باغ سرپوشیدهنیز استفاده شوند.

• تجهیزات جانبی گلخانه شید‌هاوس

علاوه بر اسکلت و پوشش توری، گلخانه نت‌هاوس می‌تواند شامل تجهیزات جانبی دیگری نیز باشد که به بهبود شرایط رشد گیاهان کمک می‌کنند. این تجهیزات می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

سیستم آبیاری

برای آبیاری گیاهان می‌توان از سیستم‌های مختلفی مانند آبیاری قطره‌ای، بارانی یا مه پاش استفاده کرد.

سیستم تهویه

هرچند گلخانه شید‌هاوستهویه طبیعی خوبی دارد، در برخی موارد ممکن است نیاز به استفاده از فن‌های تهویه برای بهبود جریان هوا باشد.

سیستم سایبان

در مناطق با تابش شدید نور خورشید، می‌توان از سایبان‌های اضافی برای کاهش شدت نور و جلوگیری از آسیب به گیاهان استفاده کرد.

درب و پنجره

برای ورود و خروج و همچنین تنظیم جریان هوا می‌توان از درب و پنجره در گلخانه استفاده کرد. به طور خلاصه، ساختار گلخانه نت‌هاوس شامل یک اسکلت نگهدارنده، پوشش توری و تجهیزات جانبی است که با هدف ایجاد شرایط مناسب برای رشد گیاهان و محافظت از آن‌ها در برابر عوامل محیطی نامساعد طراحی و ساخته می‌شود.

انواع گلخانه نت‌هاوس

دسته بندی گلخانه‌های نت‌هاوس بر اساس شکل و ساختار اسکلت و همچنین نوع پوشش توری آنهاست. گلخانه‌های نت‌هاوس بر اساس شکل اسکلت، به سه نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

• گلخانه نت‌هاوس مسطح (فلت) که ساده‌ترین نوع هستند و سقفی صاف دارند
• گلخانه نت‌هاوسقوسی (گنبدی) که سقفی منحنی دارند و مقاومت بیشتری در برابر باد و برف دارند
• گلخانه نت‌هاوس زیگزاگی که سقفی با شیب‌های متناوب دارند و تهویه بهتری را فراهم می‌کنند.

بر اساس نوع پوشش توری گلخانه نت‌هاوس نیز می‌توان انواع مختلفی را در نظر گرفت که بر اساس جنس توری (پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و غیره)، رنگ توری (سفید، سبز، سیاه و غیره) و اندازه منافذ توری گلخانه شید‌هاوس (mesh size) متفاوت هستند و هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب نوع مناسب نت‌هاوس به عواملی مانند شرایط آب و هوایی منطقه، نوع محصول مورد کشت، بودجه و اهداف تولیدکننده بستگی دارد.

مزایای گلخانه نت‌هاوس نسبت به گلخانه‌های سنتی

ساخت گلخانهبه روش نت‌هاوس از نظر اقتصادی و هزینه ساخت و احداث، مزایای بسیار بیشتری نسبت به گلخانه‌های سنتی (شیشه‌ای یا پلاستیکی) دارد.

هزینه ساخت گلخانهنت‌هاوس

هزینه ساخت گلخانه نت‌هاوسبه دلیل استفاده از مصالح ارزان‌تر مانند اسکلت فلزی سبک‌تر و پوشش توری به جای شیشه یا پلاستیک، به مراتب کمتر است. همچنین، نگهداری نت‌هاوس نیز کم‌هزینه‌تر است زیرا نیازی به سیستم‌های پیچیده گرمایشی و سرمایشی گلخانه‌های سنتی ندارد.

محصول برداشتی بیشتر

در گلخانه نت‌هاوس تهویه طبیعی از طریق منافذ توری انجام می‌شود. میزان محصول برداشتی در برخی موارد و برای برخی محصولات خاص در این گلخانه‌ها نسبت به کشت معمولی بیشتر و نسبت به گلخانه‌های شیشه‌‌‌ای و پلاستیکی کمتر است. دلیل این امر بخاطر این است که در گلخانه‌های سنتی با کنترل دقیق شرایط محیطی می‌توانند عملکرد بالاتری داشته باشند.

جلوگیری از بروز آفات و کاهش مصرف سموم شیمیایی

اما نت‌هاوس‌ها نیز با فراهم کردن شرایط مناسب رشد و جلوگیری از خسارت آفات و عوامل محیطی، می‌توانند عملکرد قابل قبولی داشته باشند. به علاوه، کاهش مصرف آب در نت‌هاوس‌ها به دلیل کاهش تبخیر و استفاده بهینه از آبیاری، یک مزیت اقتصادی و زیست‌محیطی مهم است. از نظر مقابله با آفات، نت‌هاوس‌ها به دلیل پوشش توری، از ورود بسیاری از حشرات و آفات جلوگیری می‌کنند و در نتیجه نیاز به استفاده از سموم شیمیایی کاهش می‌یابد که این امر هم از نظر اقتصادی (کاهش هزینه سموم) و هم از نظر سلامت محصول و محیط زیست حائز اهمیت است.

تولید محصول ارگانیک در گلخانه نت‌هاوس

برخلاف کنترل حشرات و آفات در گلخانه‌های نت‌هاوس و کاهش مصرف سموم شیمایی در آنها، گلخانه‌های سنتی به دلیل بسته بودن محیط، در صورت ورود آفت، مقابله با آن دشوارتر است و معمولاً نیاز به استفاده از سموم بیشتری وجود دارد. همین مساله باعث می‌شود که محصولات تولید شده در گلخانه نت‌هاس ارگانیک تر و سالم تر باشد.

گلخانه نت‌هاوس چه معایبی دارد؟

علیرغم مزایای زیاد گلخانه‌های نت‌هاوس، این گلخانه‌ها معایبی نیز دارند. یکی از مهم‌ترین معایب آن، محدودیت در کنترل دقیق شرایط محیطی مانند دما و رطوبت نسبت به گلخانه‌های شیشه‌ای و پلاستیکی است. از آنجا که تهویه در نت‌هاوس به صورت طبیعی و از طریق منافذ توری انجام می‌شود، کنترل دقیق دما و رطوبت دشوارتر است و این موضوع می‌تواند برای برخی از گیاهان که به شرایط خاصی نیاز دارند، محدودیت ایجاد کند.

همچنین، گلخانه‌های نت‌هاوس‌ در برابر شرایط آب و هوایی شدید مانند سرمای شدید، باران‌های سنگین یا طوفان‌های شدید، محافظت کمتری نسبت به گلخانه‌های سنتی دارند. علاوه بر این، اندازه منافذ توری می‌تواند محدودیت‌هایی را در برابر ورود برخی از آفات، به ویژه حشرات بسیار ریز یا آفاتی که از طریق باد منتقل می‌شوند، ایجاد کند. در نهایت، عمر مفید توری‌ها نسبت به شیشه یا پلاستیک کمتر است و نیاز به تعویض دوره‌ای دارند که می‌تواند هزینه‌هایی را به دنبال داشته باشد.

سفارش ساخت گلخانهنت‌هاوس از شرکت گل سبز میثاق

شرکت گل سبز میثاق یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های گلخانه سازی در ایران است که تجربه ساخت هر نوع گلخانه مدرنی را دارد. این شرکت می‌تواند گلخانه نت‌هاوس شما را با استفاده از بهترین متریال‌ها در سازه و اتصالات گلخانه ، توری و سایر تجهیزات مورد نیاز احداث نماید. برای این منظور تنها کافیست تا با شماره‌های ما تماس بگیرید و پس از کسب اطلاعات و مشاوره رایگان نسبت به راه اندازی و ساخت گلخانهخود اقدام کنید.

مراحل ساخت نت‌هاوس

مراحل ساخت گلخانهنت‌هاوس به شرح زیر است که توسط شرکت گل سبز میثاق انجام می‌شود.

• آماده سازی زمین کشاورزی برای نصب سازه
• انتخاب مصالح مورد نیاز
• نصب اسکلت و سازه کلی گلخانه
• نصب پوشش توری دیواره‌ها و سقف
• نصب تجهیزات جانبی

چه گیاهانی را می‌توان در گلخانه نت‌هاوس کشت کرد؟

انتخاب گیاهان برای کشت در گلخانه نت‌هاوس، بستگی زیادی به شرایط آب و هوایی منطقه دارد. با توجه به اینکه در گلخانه نت‌هاوس کنترل دقیقی بر دما و رطوبت وجود ندارد، بایستی گیاهان سازگار با آب و هوای منطقه انتخاب شود. کارکرد اصلی نت‌هاوس برای کنترل آفات و جلوگیری از شرایط بد آب و هوایی مانند تگرگ و کاهش سرعت طوفان و … است. با این حال بر اساس مناطق مختلف آب و هوایی زیر می‌توان کشت‌های متنوعی را انجام داد

کشت در مناطق گرم و خشک

در این مناطق، نت‌هاوس‌ها می‌توانند با کاهش شدت تابش خورشید و حفظ رطوبت نسبی، شرایط بهتری را برای رشد گیاهان فراهم کنند. گیاهان مناسب برای کشت در گلخانه نت‌هاوس در مناطق گرم و خشک عبارتند است از:

• سبزیجات: خیار، گوجه فرنگی، فلفل دلمه‌ای، بادمجان، کدو، خربزه، هندوانه
• صیفی‌جات: لوبیا سبز، نخود فرنگی
• گیاهان دارویی: آویشن، رزماری، نعناع، مریم گلی
• گل‌ها: گل‌های مقاوم به گرما مانند گل جعفری، گل آفتابگردان

کشت در مناطق معتدل

این مناطق برای کشت طیف وسیع‌تری از گیاهان در گلخانه شید‌هاوس (نت‌هاوس) مناسب هستند.

• سبزیجات: کاهو، اسفناج، کلم، گل کلم، بروکلی، هویج، تربچه
• صیفی‌جات: توت فرنگی
• گیاهان دارویی: بابونه، اسطوخودوس، گشنیز
• گل‌ها: گل رز، گل داوودی، گل میخک

کشت در مناطق سرد

در این مناطق، نت‌هاوس‌ها بیشتر برای محافظت از گیاهان در برابر سرما و یخبندان‌های خفیف و همچنین شروع زودتر فصل کشت استفاده می‌شوند. گیاهان متناسب با این شرایط آب و هوایی قابل کشت در شید‌هاوس به شرح زیر است:

• سبزیجات مقاوم به سرما: کلم پیچ، کلم بروکسل، اسفناج، کاهو
• نهال درختان میوه: برای محافظت از نهال‌های جوان در برابر سرما

در انتخاب گیاهان برای کشت در شید‌هاوس چه نکاتی را رعایت کنیم؟

• میزان نور مورد نیاز گیاه: برخی گیاهان به نور مستقیم خورشید بیشتری نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر در سایه نسبی بهتر رشد می‌کنند. باید به این نکته در انتخاب گیاهان برای کشت در نت‌هاوس توجه شود.
• نیاز آبی گیاه: با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و میزان تبخیر در نت‌هاوس، باید گیاهانی انتخاب شوند که با میزان آب موجود سازگار باشند.
• مقاومت گیاه به آفات و بیماری‌ها: انتخاب گیاهان مقاوم به آفات و بیماری‌ها می‌تواند نیاز به استفاده از سموم را کاهش دهد.
• دوره رشد گیاه: با توجه به طول فصل رشد در منطقه، باید گیاهانی انتخاب شوند که دوره رشد آن‌ها با فصل مناسب همخوانی داشته باشد.